Franczyza vs. własny biznes – plusy i minusy

Decyzja o założeniu własnej działalności gospodarczej to moment, który dla wielu osób oznacza przełom w życiu zawodowym. To nie tylko sposób na większą niezależność, ale też ogromna odpowiedzialność i wyzwania, które czekają tuż za rogiem. Jedną z pierwszych decyzji, jakie musisz podjąć, jest wybór formy działalności. Lepiej postawić na franczyzę czy stworzyć coś od podstaw?

Dziś porównamy te dwa podejścia, aby znacząco ułatwić Ci ostateczną decyzję. Opowiemy Ci, czym różnią się te drogi, jakie mają mocne i słabe strony, a także kiedy warto rozważyć jedną z nich, aby przyniosło to maksimum korzyści.

Spis treści:

1. Czym jest franczyza, a czym własny biznes?
2. Jakie są zalety franczyzy?
3. Jakie są wady franczyzy?
4. Jakie zalety daje własny biznes?
5. Jakie wady ma prowadzenie własnego biznesu?
6. Jakie czynniki należy wziąć pod uwagę przy wyborze?
7. Przykłady udanych franczyz i niezależnych biznesów
8. Podsumowanie – co wybrać?

Czym jest franczyza, a czym własny biznes?

Zacznijmy od podstaw, aby łatwiej było Ci ocenić, czym tak naprawdę jest franczyza i kiedy przynosi korzyści. Przede wszystkim franczyza to gotowy model biznesowy, który dostajesz w pakiecie z rozpoznawalną marką, know-how i całym zapleczem organizacyjnym. W skrócie – płacisz za wejście do sprawdzonego systemu, który przyniesie Ci zyski i satysfakcję. Przykładem może być sieć gastronomiczna, taka jak Amam Kebab, gdzie otrzymujesz pełne wsparcie operacyjne, marketingowe i techniczne. Twoje zadanie? Prowadzić lokal lub przyczepę zgodnie ze standardami marki.

Z kolei własny biznes to samodzielna droga. Tworzysz markę od zera, sam opracowujesz ofertę, strategie sprzedaży, działania marketingowe i procedury. Wszystko zależy od Ciebie. Zarówno pomysły, realizacja, jak i ewentualne konsekwencje.

Oba modele są legalnie odrębnymi formami prowadzenia działalności. We franczyzie jesteś niezależnym przedsiębiorcą, ale działasz pod szyldem innej firmy. Własna działalność to pełna wolność, ale też pełna odpowiedzialność za każdą decyzję.

Jakie są zalety franczyzy?

Franczyza cieszy się rosnącą popularnością, zwłaszcza wśród osób, które stawiają pierwsze kroki w biznesie. Oczywiście ma to swoje uzasadnienie, bo pozwala ruszyć z miejsca szybciej i bez możliwości popełniania wielu błędów, które są typowe dla początkujących. Współpracując z firmą, która ma już sprawdzony model działania, zyskujesz wiele na starcie:

• możesz działać pod znanym logo, które klienci kojarzą i któremu ufają,
• masz dostęp do szkoleń i instrukcji, co krok po kroku robić, by rozkręcić działalność,
• otrzymujesz pomoc przy wyborze lokalizacji, wystroju czy nawet zaopatrzeniu,
• franczyzodawca często prowadzi kampanie reklamowe, z których korzystasz również Ty,
• wiele sieci, jak na przykład franczyza kebab umożliwia start w mobilnej formie, co znacznie obniża próg wejścia i pozwala testować lokalizacje.

Co więcej, sieci franczyzowe mają już wypracowane relacje z dostawcami i często zapewniają Ci dostęp do lepszych cen czy lepszej jakości produktów, niż miałbyś szansę uzyskać samodzielnie. To wszystko sprawia, że możesz szybciej osiągnąć rentowność.

Jakie są wady franczyzy?

Choć franczyza gwarantuje wiele ułatwień, nie jest rozwiązaniem idealnym dla każdego. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że taki model wymaga dostosowania się do zasad narzuconych przez centralę. Nie możesz dowolnie zmieniać menu, wprowadzać nowej identyfikacji wizualnej czy samodzielnie decydować o kampaniach marketingowych. Jeśli lubisz mieć pełną kontrolę nad wszystkim, może Ci to przeszkadzać.

Dodatkowo, wejście do franczyzy wiąże się z kosztami. Poza opłatą początkową trzeba liczyć się z miesięcznymi opłatami licencyjnymi czy prowizjami od obrotu. To pieniądze, które mógłbyś inwestować we własną markę.

Warto też pamiętać, że działania innych franczyzobiorców mają wpływ na Twój biznes. Jeśli ktoś z sieci mocno nadszarpnie reputację marki, Ty też możesz na tym ucierpieć, nawet jeśli prowadzisz swój punkt bez zarzutu.

Jakie zalety daje własny biznes?

Prowadzenie działalności pod własnym szyldem to przede wszystkim wolność. Możesz dowolnie modyfikować swoją ofertę, zmieniać strategię i testować nowe pomysły bez pytania kogokolwiek o zgodę. To Ty jesteś twórcą swojej marki i to od Ciebie zależy, jak ją rozwijasz.

Dodatkowo, cały zysk zostaje u Ciebie. Nie musisz dzielić się przychodami z franczyzodawcą ani opłacać licencji. To oznacza większe możliwości inwestowania w rozwój, o ile oczywiście biznes przynosi zyski.

Co ważne, prowadząc własną firmę, budujesz też własną historię. Z czasem możesz stworzyć rozpoznawalną markę, której wartość będzie rosnąć razem z Twoim doświadczeniem.

Jakie wady ma prowadzenie własnego biznesu?

Własna działalność to nie tylko wolność, ale też większe ryzyko. Nie masz gotowego wsparcia, nie korzystasz z doświadczenia innych i każdy błąd może Cię sporo kosztować – finansowo i emocjonalnie. Sam musisz rozwiązywać problemy, analizować rynek, budować bazę klientów.

Startując z własnym biznesem, często musisz zainwestować więcej, chociażby w stworzenie logo, strony internetowej, w marketing czy testowanie różnych rozwiązań. Zanim Twoja marka zdobędzie zaufanie klientów, może minąć sporo czasu.

I choć masz pełną kontrolę nad wszystkim, to też ogromna odpowiedzialność. Zatrudnianie pracowników, kontakt z klientami, zakupy, księgowość, reklama – wszystko spoczywa na Twoich barkach. Jeśli nie masz jeszcze doświadczenia, możesz poczuć się przytłoczony.

Jakie czynniki należy wziąć pod uwagę przy wyborze?

Zanim podejmiesz decyzję, musisz dobrze przemyśleć kilka spraw. Po pierwsze zastanów się, jak wygląda Twój kapitał początkowy. Franczyza może być tańsza na starcie, zwłaszcza jeśli zdecydujesz się na formę mobilną, czyli na przykład na przyczepę z kebabem.

Po drugie oceń swoje doświadczenie. Jeśli wcześniej nie prowadziłeś żadnego biznesu, franczyza może być dobrym startem, dzięki któremu sporo się nauczysz. W tym modelu dosłownie uczysz się na żywym organizmie, ale pod okiem kogoś, kto już ma know-how.

Po trzecie zadaj sobie pytanie, czy zależy Ci bardziej na niezależności, czy na bezpieczeństwie. Jeśli chcesz mieć wszystko pod kontrolą i masz silną wizję postaw na własny biznes. Jeśli wolisz korzystać z gotowego systemu i szybciej zacząć zarabiać, franczyza może być lepszym wyborem.

Przykłady udanych franczyz i niezależnych biznesów

Nie trzeba szukać daleko. Franczyzy takie jak McDonald’s, Subway czy Żabka zna każdy. Ale również mniejsze, lokalne marki odnoszą sukces. Świetnym przykładem jest nasz Kebab, który oferuje franczyzę w formie przyczepy gastronomicznej. To pomysł, który działa w dużych miastach i mniejszych miejscowościach, czyli wszędzie tam, gdzie jest ruch pieszy, wydarzenia plenerowe czy uczelnie.

Z kolei w świecie niezależnych biznesów inspirujące są przykłady food trucków, które z czasem przekształcają się w stacjonarne lokale, albo kawiarni z lokalnym charakterem, które przyciągają gości swoją atmosferą. Czasem jeden pomysł, dobra obsługa i solidna jakość wystarczą, by stworzyć coś wyjątkowego.

Podsumowanie – co wybrać?

Nie ma jednej dobrej odpowiedzi. Wszystko zależy od Twoich oczekiwań, możliwości i gotowości do działania. Franczyza to dobry wybór dla osób, które chcą zacząć szybko, bezpiecznie i z gotowym wsparciem. Własny biznes to propozycja dla tych, którzy mają wizję, energię i nie boją się ryzyka.

Zastanów się, na jakim etapie jesteś, jakie masz cele i co da Ci większą satysfakcję. A może warto zacząć od franczyzy, zdobyć doświadczenie i dopiero później pójść na swoje? Obie drogi są dobre o ile wybierzesz je świadomie i przede wszystkim dopasujesz względem tego, czego tak naprawdę oczekujesz.